Vào tháng 12/2016, khi người sáng lập công ty ô tô Nikola, Trevor Milton đứng trên sân khấu công bố một nguyên mẫu của chiếc xe tải Nikola One, ông đã miêu tả nó có đầy đủ chức năng.
"Chúng tôi sẽ có một sợi xích trên ghế để ngăn mọi người, chỉ vì sự an toàn. Tôi không muốn ai đó làm điều gì đó và lái chiếc xe tải này ra khỏi sân khấu", Milton nói. "Thứ này có đầy đủ chức năng và hoạt động, điều này thực sự đáng kinh ngạc."
Vào tháng 1/2018, Nikola đã đăng một video lên YouTube và các kênh mạng xã hội với tên gọi: "Nikola One Electric Semi Truck in Motion". Nó cho thấy cảnh chiếc xe tải Nikola One đang di chuyển nhanh chóng dọc theo đường cao tốc có hai làn xe trên sa mạc.
Có thể nói, những thông tin quảng cáo và nguyên mẫu sản phẩm ấn tượng từ hãng xe năng lượng mới Nikola đã giúp cho nó thu hút được rất nhiều nguồn vốn đầu tư, thậm chí phát hành cổ phiếu ra công chúng rất thành công, dù đến nay chưa có sản phẩm thương mại nào của hãng chính thức có mặt trên thị trường.
Video quảng cáo Nikola One năm 2018.
Nhưng tuần trước, công ty đầu tư bán khống Hindenburg Research đã công bố một báo cáo mới, tuyên bố rằng Nikola đã gian dối khi nguyên mẫu Nikola One đã "gần như không hoạt động đầy đủ" vào tháng 12/2016. Cụ thể, Hindenburg đã công khai một cuộc trao đổi tin nhắn văn bản năm 2017, trong đó một nhân viên Nikola nói rằng công ty đã không tiếp tục làm việc trên mẫu xe tải này trong những tháng sau chương trình ra mắt.
Đáng kinh ngạc hơn, Hindenburg đã báo cáo rằng chiếc xe tải trong video "Nikola One in motion" hóa ra không di chuyển bằng động cơ của chính nó. Đúng hơn là Nikola đã kéo chiếc xe tải lên đỉnh một ngọn đồi cạn và để nó tự lăn xuống. Công ty bị cáo buộc đã nghiêng máy quay để trông giống như chiếc xe tải đang di chuyển dưới sức mạnh của động cơ trên một con đường bằng phẳng.
Hóa ra chiếc xe đã được thả trôi dốc, chứ không phải đang tự vận hành.
Hôm qua 14/9, Nikola đã gửi một thông cáo báo chí phản ánh một số tuyên bố trong báo cáo của Hindenburg là gây hiểu nhầm. Nhưng nó cũng đồng thời ngầm thừa nhận tuyên bố chính của Hindenburg về Nikola One là chính xác. Cụ thể, Nikola hiện thừa nhận rằng nguyên mẫu Nikola One đã không hoạt động vào tháng 12/2016 và cũng không hoạt động khi công ty phát hành video quảng cáo 13 tháng sau đó.
Nikola cho biết "hộp số, pin, bộ biến tần, trợ lực lái và một số thành phần khác của xe tải vẫn hoạt động tại thời điểm triển lãm tháng 12/2016". Nhưng công ty không khẳng định rằng chiếc xe tải có pin chạy bằng nhiên liệu hydro có thể hoạt động hoặc động cơ để dẫn động các bánh xe - hai thành phần quan trọng mà Hindenburg tuyên bố đã bị thiếu trong chiếc xe tải vào tháng 12/2016.
Và Nikola cũng thừa nhận rằng chiếc xe tải không bao giờ có thể hoạt động bình thường bởi công ty đã... chuyển hướng sang nghiên cứu chiếc xe tiếp theo, Nikola Two.
Nguyên mẫu Nikoka Two.
Còn chuyện liên quan tới video quảng cáo, thông cáo báo chí của Nikola viết: "Nikola chưa bao giờ nói rằng chiếc xe tải của họ đang lái dưới lực đẩy của chính nó trong video". Chưa hết, thông điệp "in motion" ghi trên video cũng có nội dung mô tả chiếc xe tải "đang chuyển động" chứ không phải là "chuyển động dưới lực đẩy của chính nó" hoặc "được điều khiển bằng hệ thống truyền lực". Nói cách khác, chỉ người xem nghĩ rằng chiếc xe đang tự đi mà thôi, còn nó thực tế đang "di chuyển bằng một cách nào đó".
Hiện tại, hãng xe từng hé lộ tham vọng sẽ đánh bại Tesla - công ty xe hơi hàng đầu thế giới với vô số sản phẩm đã bán ra trong thực tế - này vẫn đang tiếp tục vận động để kêu gọi đầu tư. Chiến lược kêu gọi này lên đến đỉnh điểm với thông báo vào tuần trước rằng GM sẽ chế tạo mẫu xe bán tải Badger của Nikola.
Nếu các sản phẩm này thành công, có lẽ sẽ không có vấn đề gì khi Nikola One không bao giờ lái được. Nhưng việc CEO Milton nói dối trong buổi ra mắt sản phẩm cùng video quảng cáo "độc nhất vô nhị" của hãng có thể khiến các nhà đầu tư và khách hàng tự hỏi liệu Nikola có đang phóng đại khả năng hiện tại của mình hay không.
Badger sẽ được tạo ra nhưng không dựa trên công nghệ pin "thần thánh" của Nikola.
Trên thực tế, thỏa thuận giữa Nikola với GM liên quan tới việc GM sẽ chế tạo xe tải Badger cho Nikola nhưng không sử dụng công nghệ pin được cho là đột phá mà Nikola nhiều lần tuyên bố rằng hãng đang phát triển. Thay vào đó, phiên bản chạy pin-điện của Badger sẽ dựa trên nền tảng pin Ultium của GM.
Xe tải của Nikola, tất nhiên, có thể sẽ sớm sử dụng công nghệ pin nhiên liệu hydro tự phát triển vào một ngày nào đó. Một trong những điểm thu hút nổi bật và quan trọng của Nikola hiện nay là công ty "được cho" là đã tìm ra cách cắt giảm chi phí nhiên liệu hydro từ giá thị trường khoảng 16 USD/kg xuống dưới 4 USD/kg.
Đó sẽ là một thành tựu lớn nếu nó là sự thật, vì có thể cho phép công ty này xây dựng một mạng lưới các trạm nạp hydro tương tự như mạng lưới SuperCharger của Tesla. Công ty cũng đã cung cấp "một số chi tiết" về bước đột phá này. Nhưng lịch sử của CEO Milton về việc phóng đại khả năng của Nikola là một lý do khiến người người có lẽ sẽ phải hoài nghi.
Tham khảo Arstechnica